Λίγα πράγματα προσδίδουν τέτοια μαγεία στη ζωή όση η πρώτη λεξούλα που θα βγει από το στόμα του μωρού μας. Από τη μια στιγμή στην άλλη, το μωρό μεταμορφώνεται σε ένα λιλιπούτειο ανθρωπάκο ικανό να επικοινωνήσει τα «θέλω» και τις ανάγκες του μέσα από τη γλώσσα. Κι όμως, τελικά δεν είναι απλώς θέμα... μαγείας, αφού το μωρό δούλεψε σκληρά όλο αυτό τον καιρό, προπονήθηκε συστηματικά για πολλούς μήνες μέχρι να κατακτήσει τον υπέροχο κόσμο των λέξεων και της επικοινωνίας. Αμέσως μόλις γεννηθεί το μωράκι σας, το πρώτο κλάμα σηματοδοτεί την έναρξη της ικανότητας επικοινωνίας με τον έξω κόσμο. Πρέπει όμως να περάσει ένας χρόνος για να καταφέρει να πει την πρώτη του λεξούλα - έναν ήχο κατανοητό από τους ανθρώπους γύρω του. Πρώτα προσπαθεί να επικοινωνήσει μέσα από το κλάμα, στη συνέχεια χρησιμοποιεί τις εκφράσεις του προσώπου και τις κινήσεις των χεριών του μέχρι να παράγει τον πρώτο του ήχο. Το μωρό σας είναι ένα πλάσμα πολύ κοινωνικό και απορροφά σαν σφουγγάρι τις πληροφορίες και τα ερεθίσματα που το βομβαρδίζουν καθημερινά μέσα από αυτή την υπέροχη συμβίωση με τους γονείς του. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους.
Ο ήχος οδηγεί στη λέξη!
Για να μιλήσει, το παιδί μιμείται. Και για να μιμηθεί, πρέπει να ακούει καλά. Οι επιστήμονες δέχονται ότι το αυτί αναπτύσσεται πρώτο από τα υπόλοιπα αισθητήρια όργανα. Το έμβρυο ακούει και ανταποκρίνεται στους ήχους της μαμάς του. Κατά συνέπεια, το γέλιο, η τρυφερή ομιλία και τα νανουρίσματα που τραγουδάτε στο αγέννητο μωράκι σας, βρίσκουν πάντα το στόχο τους. Με τη γέννησή του, το μωρό μπαίνει δυναμικά στον πλούσιο κόσμο των ήχων! Τα δύο του αυτάκια τρέφουν, από τώρα και στο εξής τον εγκέφαλό του με όλους τους ήχους από το περιβάλλον του. Εφόσον δεν παρουσιάζει προβλήματα ακοής, αρχίζει να εξοικειώνεται με τους ήχους και να τους ξεχωρίζει. Ας δούμε πως γίνεται αυτό.
Μόλις γεννηθεί: Το μωρό ξυπνάει με έναν δυνατό θόρυβο, τινάζεται και ανοιγοκλείνει τα ματάκια του. Πολύ γρήγορα συνειδητοποιεί ότι το κλάμα έχει νόημα στους ανθρώπους γύρω του και ότι αυτό είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για να τους πείσει να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τα συναισθήματά του. Μέχρι το τέλος της πρώτης εβδομάδας αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας του, ενώ μέχρι το τέλος της δεύτερης αυτήν του πατέρα του. Ανταποκρίνεται στον ήρεμο και συνεχή ήχο, παραμένοντας ήσυχο στην κούνια του.
2 - 4 μηνών: Το μωρό σταματάει να κλαίει ή χαμογελάει όταν ακούει τη φωνή σας, αρκεί να μην έχει κάποιο λόγο να είναι ανήσυχο. Μπορεί να στρέψει το βλέμμα ή ακόμη και το κεφαλάκι του προς τη μεριά απ' όπου έρχεται η φωνή ή ο θόρυβος.Το... λεκτικό ρεπερτόριο του μωρού σας μπορεί να ποικίλλει, από σύντομες χαριτωμένες κραυγούλες μέχρι πιο μακρόσυρτους και εκφραστικούς ήχους που απαρτίζονται αποκλειστικά από φωνήεντα όπως «α» και «ο». Αυτό το απαλό λατρεμένο μουρμούρισμα που κάνει το μωρό σας όταν ξυπνά το πρωί ισοδυναμεί με το κλασικό «καλημέρα μπαμπά και μαμά», είναι η πρώτη έκφραση ευτυχίας του μικρού ανθρώπου. Και όταν εσείς απαντάτε στο μικρό σας, ίσως έχετε διαπιστώσει ότι ενστικτωδώς προφέρετε τις λέξεις πιο αργά, υπερβάλλοντας στους ήχους και τις εκφράσεις του προσώπου σας. Μερικοί γονείς μάλιστα προχωρούν ακόμα περισσότερο: έχουν την τάση να σταματούν, να κάνουν μια μικρή παύση σαν να περιμένουν ότι το μωρό θα τους απαντήσει.
5 - 6 μηνών: Το μωράκι ξεχωρίζει τη φιλική φωνή από την αυστηρή. Όταν του μιλάτε, στρέφεται προς το μέρος σας, σε όποιο σημείο του δωματίου και αν βρίσκεστε. Αρχίζει να αντιλαμβάνεται τα «μη» και τα «όχι» σας και δίνει προσοχή σε παιχνίδια που παράγουν διάφορους ήχους. Στην ηλικία αυτή, τα μωρά πειραματίζονται με τις ώρες χρησιμοποιώντας διαφορετικά κινήσεις της γλώσσας και του στόματος για να προκαλέσουν διαφορετικούς ήχους. Το μωρό αρχίζει να προφέρει και τα πρώτα του σύμφωνα. Τα χείλη έρχονται σε επαφή, το στόμα ανοιγοκλείνει και το αρχικό «α» γίνεται τώρα «αμ». Το μωρό ενθουσιασμένο με το κατόρθωμά του συνειδητοποιεί ότι μπορεί να παράγει καινούργιους ήχους και αρχίζει να τους επαναλαμβάνει διαρκώς. Ετσι το «αμ» γίνεται «αμ αμ αμ» ή «αμπ αμπ αμπ». Αυτό είναι το περιβόητο «μπαμπάλισμα», το οποίο αποτελεί το πρώτο λεξιλόγιο του μωρού σας και αποτελείται από μια επανάληψη συλλαβών που έχουν φωνήεντα και σύμφωνα, χωρίς όμως να αποτελούν μια πραγματική λέξη. Το σημαντικό στη φάση αυτή είναι ότι το παιδί έχει αποκτήσει τον έλεγχο των ήχων που κάνει και τους επαναλαμβάνει συχνά.Μπορεί μάλιστα να παρατηρήσετε ότι έχει αρχίσει να συνδέει ήχους με διάφορα γεγονότα χρησιμοποιώντας ένα συναρπαστικό «εεεε» για να δείξει τη χαρά του όταν, για παράδειγμα, αντικρύζει ένα καινούργιο παιχνίδι. Προσπαθήστε να ανοίξετε συζήτηση μαζί του επαναλαμβάνοντας τους ήχους που βγάζει. Αυτό θα προκαλέσει στο μικρούλι σας ένα τεράστιο χαμόγελο ευτυχίας και θα ενθαρρύνει τις προσπάθειές του για επικοινωνία.
7 - 9 μηνών: Τα περισσότερα μωρά έχουν διευρύνει το λεξιλόγιό τους. Ενώ αρχικά παράγουν ήχους που κάνουν με τα χείλη όπως είναι το «μπα», τώρα οι ήχοι προέρχονται από τη γλώσσα, όπως το «ντα». Το μπαμπάλισμα του μωρού θα έχει το ρυθμό και τον κυματισμό μιας αληθινής πρότασης. Μπορεί μάλιστα να λέει «μπαμπά» και «μαμά», αλλά μην περιμένετε ότι έχει ακόμα την ικανότητα να συνδέσει τη λέξη που λέμε με το πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου